Olie op doek. Schilder onbekend. Eind 17e eeuw.

Een verwoestende brand

De Brusselse Grote Markt wordt het decor van een verschrikkelijke brand. De vlammen vernielen alles op hun pad en de hemel kleurt bijna zwart van de rook. Het Stadhuis, te zien aan de linkerkant, wordt aan de binnenkant helemaal verteerd door het vuur. Hetzelfde geldt voor het Broodhuis aan de overkant.

Op de achtergrond zien we de toren van de Sint-Niklaaskerk, waarvan het bovenste deel in brand staat.

Ook de meeste huizen van steen, baksteen of hout gaan in de vlammen op of staan op het punt door het vuur te worden verslonden.

Enkele mensen, duidelijk in paniek, proberen te vluchten. Aan de rechterkant maakt ook een hond zich uit de voeten.

Een regen van projectielen

Op de voorgrond lijkt een aantal mannen verschrikt door de impact van een projectiel, dat de schilder heeft weergegeven met een soort van kleurige lichtflits. Van 13 tot 15 augustus 1695 valt Brussel ten prooi aan hevige bombardementen door de troepen van de Franse koning Lodewijk XIV. Tal van gloeiende kanonskogels en bommen slaan in op de benedenstad en veroorzaken de vreselijke brand die hier op zijn hoogtepunt wordt weergegeven.

De historische context

Lodewijk XIV, die zijn rijk aanzienlijk wil uitbreiden, is in die tijd in oorlog met een alliantie van Europese staten, gekend onder de naam de Liga van Augsburg. Een van die staten is Spanje, waarvan koning Karel II ook over onze contreien heerst – de zogeheten Spaanse Nederlanden. Brussel, de belangrijkste stad in dit tot slagveld getransformeerde gebied, vormt bij uitstek een doelwit voor de Franse koning. Door de stad te bombarderen, wil Lodewijk XIV zijn macht op spectaculaire wijze laten gelden en zijn tegenstanders de stuipen op het lijf jagen.

De wederopbouw

Verder vindt u een reeks tekeningen en gravures die de rampzalige toestand van de tot ruïne herleide stad na het bombardement laten zien. Naar schatting werden zowat 4000 huizen vernield, of bijna een kwart van de bebouwde stad.

Verder ziet u twee lange tekeningen van kunstenaar Derons, de oudste gekende illustraties van de huizen van de Grote Markt na hun wederopbouw rond het einde van de 17e, begin van de 18e eeuw. De bijzondere zorg die aan de architectuur van dit geheel werd besteed, maakt iedereen duidelijk dat Brussel na dit vreselijke drama op grootse wijze uit zijn as is herrezen.

Volgende stap

Wij hopen dat deze gids u geholpen heeft om een aantal werken van dit museum beter te leren kennen. U kunt nu voortgaan met de tijdelijke tentoonstelling, of terugkeren naar een deel van uw bezoek dat u erg heeft aangesproken. Wij danken u voor uw bezoek.